Ynt: NASS KARŞISINDA İÇTİHAT
Ebu Bekir ve Ömer’in açık nass karşısında yaptıkları içtihattan birisi de, bir grup müşrikin meydana gelen bir olaydan ötürü Peygamber (s.a.a)’in huzuruna vardıkları zaman yaptıkları içtihattır. Peygamber (s.a.a) o müşrikleri Ebu Bekir’le Ömer’in yanına gönderdi. Onlar mazeret isteyeceklerine (onları reddedeceklerine), müşriklere aracı ve şefaatçi olmaya çalıştılar.
Mevzu şudur: Müşriklerden birkaç kişi Peygamber (s.a.a)’in huzuruna gelerek şöyle dediler: Ey Muhammed! Biz sizin komşularınızdan ve antlaşma yaptığınız kimselerdeniz. “Kölelerimizden birkaçı, senin dinini kabul ettiklerinden veya ilahi hükümleri öğrenmekten dolayı değil sadece işten kaçmak için sana sığınmışlardır. Bu yüzden onları geri çevirmeniz için yanınıza geldik.” Peygamber (s.a.a), kendisine sığınan müşrikleri dinlerinden çıkarırlar diye onların isteğini kabul etmedi.
Buna rağmen onların bu istediğini kendisi şahsen reddetmek istemedi. Bundan dolayı Ebu Bekir’e hitaben şöyle buyurdu:
“Ey Ebu Bekir! Sen ne dersin?” Peygamber (s.a.a) Ebu Bekir’in müşriklerin bu isteğini reddedeceğini bekliyordu. Ama Ebu Bekir şöyle dedi:
“Ya Resulellah! Onlar doğru söylüyorlar!” Peygamber (s.a.a) oldukça sinirlendi. Zira onun cevabı Allah ve Resulünün isteği ile çelişmekteydi.
Daha sonra onların isteğini reddedeceğini beklediği Ömer’e: “Ey Ömer! Senin görüşün nedir?” diye sordu. Ömer de: “Ya Resulellah! Onalar doğru söylüyorlar! Bunlar bizim komşularınız ve antlaşma yaptığınız kimselerdir!” dedi. Peygamber (s.a.a)’in bu sözü duymakla yüzünün rengi değişti.
Ahmed b. Hanbel bu hadisi, Hz. Ali (a.s)’dan “Müsned” adlı kitabının c. 1, s. 155’inde nakletmiştir. Nesai de “el-Hasais’ul-Aleviye” adlı kitabının 11. sayfasında bu hadisi nakletmiştir. Bu hadisin devamı Nesai’nin kitabında şöyledir: “Burada Peygamber (s.a.a) şöyle buyurdu: “Ey Kureyş topluluğu! Allah’a yeminler olsun ki, Allah aranızdan birini seçecek ve o da Allah’ın dinin ilerlemesi için sizinle savaşacaktır.”
Ebu Bekir: “Ya Resulellah! O adam ben miyim?”
Resulullah (s.a.a): “Hayır!”
Ömer: “Ya Resulellah! O adam ben miyim?”
Resulullah (s.a.a): “Hayır! O, ayakkabıyı tamir edendir.”
O esnada Hz. Ali (a.s) Hz. Peygamber (s.a.a)’in vermiş olduğu ayakkabıyı tamir etmekle meşguldü.”
MÜŞRİKLERİN EBU BEKİR VE ÖMER TARAFINDAN TASDİK EDİLMESİ
Ebu Bekir ve Ömer’in açık nass karşısında yaptıkları içtihattan birisi de, bir grup müşrikin meydana gelen bir olaydan ötürü Peygamber (s.a.a)’in huzuruna vardıkları zaman yaptıkları içtihattır. Peygamber (s.a.a) o müşrikleri Ebu Bekir’le Ömer’in yanına gönderdi. Onlar mazeret isteyeceklerine (onları reddedeceklerine), müşriklere aracı ve şefaatçi olmaya çalıştılar.
Mevzu şudur: Müşriklerden birkaç kişi Peygamber (s.a.a)’in huzuruna gelerek şöyle dediler: Ey Muhammed! Biz sizin komşularınızdan ve antlaşma yaptığınız kimselerdeniz. “Kölelerimizden birkaçı, senin dinini kabul ettiklerinden veya ilahi hükümleri öğrenmekten dolayı değil sadece işten kaçmak için sana sığınmışlardır. Bu yüzden onları geri çevirmeniz için yanınıza geldik.” Peygamber (s.a.a), kendisine sığınan müşrikleri dinlerinden çıkarırlar diye onların isteğini kabul etmedi.
Buna rağmen onların bu istediğini kendisi şahsen reddetmek istemedi. Bundan dolayı Ebu Bekir’e hitaben şöyle buyurdu:
“Ey Ebu Bekir! Sen ne dersin?” Peygamber (s.a.a) Ebu Bekir’in müşriklerin bu isteğini reddedeceğini bekliyordu. Ama Ebu Bekir şöyle dedi:
“Ya Resulellah! Onlar doğru söylüyorlar!” Peygamber (s.a.a) oldukça sinirlendi. Zira onun cevabı Allah ve Resulünün isteği ile çelişmekteydi.
Daha sonra onların isteğini reddedeceğini beklediği Ömer’e: “Ey Ömer! Senin görüşün nedir?” diye sordu. Ömer de: “Ya Resulellah! Onalar doğru söylüyorlar! Bunlar bizim komşularınız ve antlaşma yaptığınız kimselerdir!” dedi. Peygamber (s.a.a)’in bu sözü duymakla yüzünün rengi değişti.
Ahmed b. Hanbel bu hadisi, Hz. Ali (a.s)’dan “Müsned” adlı kitabının c. 1, s. 155’inde nakletmiştir. Nesai de “el-Hasais’ul-Aleviye” adlı kitabının 11. sayfasında bu hadisi nakletmiştir. Bu hadisin devamı Nesai’nin kitabında şöyledir: “Burada Peygamber (s.a.a) şöyle buyurdu: “Ey Kureyş topluluğu! Allah’a yeminler olsun ki, Allah aranızdan birini seçecek ve o da Allah’ın dinin ilerlemesi için sizinle savaşacaktır.”
Ebu Bekir: “Ya Resulellah! O adam ben miyim?”
Resulullah (s.a.a): “Hayır!”
Ömer: “Ya Resulellah! O adam ben miyim?”
Resulullah (s.a.a): “Hayır! O, ayakkabıyı tamir edendir.”
O esnada Hz. Ali (a.s) Hz. Peygamber (s.a.a)’in vermiş olduğu ayakkabıyı tamir etmekle meşguldü.”
Yorum