Kapitalistlere göre değer = faydadır (Say değer-fayda der). Marks’a göre ise değer = emektir (A.Simth değerin kaynağının emek olduğunu söylemiştir).
Değerin kaynağı Kapitalistlerin dediği gibi fayda değildir. Örneğin iki tane yün başlık var ve birisi diğerinden pahalı. Satıcıya neden biri pahalı diye sorduğumuzda diyor ki çünkü birini 2 sene diğerini ise 4 sene kullanabilirsin. Yani pahalı olan, ucuz olandan daha yararlı, daha faydalı olduğu için pahalıdır. Yani değerin kaynağı faydadır. Diğer görüşe yani değer=emek görüşüne göre ise pahalı olan yün başlığa daha fazla emek harcandığından dolayı pahalıdır. Yani değerin kaynağı ona harcanan emekle orantılıdır.
Bize göre her ikisi de yanlıştır. Çünkü eğer değerin kaynağı fayda yani yararsa. O zaman ekmeğin sigaradan daha pahalı olması gerekirdi. Çünkü ekmek sigaradan daha yararlıdır. Su şaraptan daha faydalıdır. Dolayısıyla değerin kaynağı fayda değildir.
Değerin kaynağı emek de değildir. Yani denilebilir ki sigaraya harcanan emek, ekmeğe harcanan emekten daha çok olduğu için sigara daha değerlidir. Yani değer = emektir. Bu teoriye göre bir şeyin üzerinde ne kadar emek harcanmışsa o şey o kadar değerlidir anlamına gelir. Oysa neden altın ve demirden olan iki tane saate aynı emek harcandığı halde altın saat, demir saatten daha pahalıdır. O halde değerin karşılığı yalnızca emek değildir. Hammadde de değeri belirlemede rol oynar. Veya evde yün çorap ören kadın büroda çalışan kadına göre daha fazla emek harcadığı halde ve ürettiği yün çorabı kimseyi aracı kılmadan pazarda sattığı halde neden diğer kadından az kazanıyor? Kadın satan az emek harcadığı halde, uyuşturucu satan az emek harcadığı halde neden çok kazanıyor? Demek ki değerin kaynağında arz-talebin de etkisi var. Veya iki tane tabak var ve biri ustanın biride aceminin eliyle yapılıyor. İkisi de tabağa eşit şekilde emek harcadığı halde neden ustanın elinden çıkan tabak daha pahalı? Demek ki sanatın da değerin kaynağında rolü var v.b. Yani değerin mutlak kaynağı fayda da değildir emek de.
Değerin kaynağı Kapitalistlerin dediği gibi fayda değildir. Örneğin iki tane yün başlık var ve birisi diğerinden pahalı. Satıcıya neden biri pahalı diye sorduğumuzda diyor ki çünkü birini 2 sene diğerini ise 4 sene kullanabilirsin. Yani pahalı olan, ucuz olandan daha yararlı, daha faydalı olduğu için pahalıdır. Yani değerin kaynağı faydadır. Diğer görüşe yani değer=emek görüşüne göre ise pahalı olan yün başlığa daha fazla emek harcandığından dolayı pahalıdır. Yani değerin kaynağı ona harcanan emekle orantılıdır.
Bize göre her ikisi de yanlıştır. Çünkü eğer değerin kaynağı fayda yani yararsa. O zaman ekmeğin sigaradan daha pahalı olması gerekirdi. Çünkü ekmek sigaradan daha yararlıdır. Su şaraptan daha faydalıdır. Dolayısıyla değerin kaynağı fayda değildir.
Değerin kaynağı emek de değildir. Yani denilebilir ki sigaraya harcanan emek, ekmeğe harcanan emekten daha çok olduğu için sigara daha değerlidir. Yani değer = emektir. Bu teoriye göre bir şeyin üzerinde ne kadar emek harcanmışsa o şey o kadar değerlidir anlamına gelir. Oysa neden altın ve demirden olan iki tane saate aynı emek harcandığı halde altın saat, demir saatten daha pahalıdır. O halde değerin karşılığı yalnızca emek değildir. Hammadde de değeri belirlemede rol oynar. Veya evde yün çorap ören kadın büroda çalışan kadına göre daha fazla emek harcadığı halde ve ürettiği yün çorabı kimseyi aracı kılmadan pazarda sattığı halde neden diğer kadından az kazanıyor? Kadın satan az emek harcadığı halde, uyuşturucu satan az emek harcadığı halde neden çok kazanıyor? Demek ki değerin kaynağında arz-talebin de etkisi var. Veya iki tane tabak var ve biri ustanın biride aceminin eliyle yapılıyor. İkisi de tabağa eşit şekilde emek harcadığı halde neden ustanın elinden çıkan tabak daha pahalı? Demek ki sanatın da değerin kaynağında rolü var v.b. Yani değerin mutlak kaynağı fayda da değildir emek de.