Egitim ve ögretimde Lokman Hekim'in uygulamalari

[gulistan_2]

Yüce Allah, lokman hekimin hikmetinden söz ettigi zaman, pratik aklin durumlarinan ve pratik hikmet meselelerinden yararlanildigini grmekteyiz. kuran, lokman hekim hakkinda söyle buyurmustur:

"andolsun lokmana hikmet verdik" (lokman 12)
"hikmeti diledigine verir. kime hikmet verilmisse süphesiz ona cokca hayir verilmistir" (bakara 269)

bu iki ayetin cemindn, lokman hekimin pek cok hayiran nasiplendigi pekala cikarilabilir. kuran bütün dünyayi, az bir meta saymakta ve söyle buyurmaktadir:

" de ki dünya metai azdir" (nisa 77)

Fakat, hikmeti cok meta degil, cok hyir saymaktadir. kuran, lokman hekimin hakimane-bilgece sözlerinden bahsettiginde ondan ilk olarak sunu nakletmektedir:

"ey ogulcugum! Allah'a sirk kosma; dogrusu sirk kosmak, büyük zulümdür" (lokman 13)

bu bir hakimin bilgece sözüdür.

Kuran, bazen sirki reddetmek ve olumsuzlamak icin delil getirmekte ve söyle buyurmaktadir:

"Allahtan baska tanrilar olsaydi iki de (yer ve gök) fesada urardi" (enbiya 22)

[gulistan_2]

Ynt: Egitim ve ögretimde Lokman Hekim'in uygulamalari

Bu, tevhidi ikame etmek icin düsünce ve teori yoludur. kuran bazen de "Allaha sirk kosma! dogrusu sirk büyük zulümdür" buyurmaktadir ki bu zikir ve amel yolu, pratik akil ve pratik hikmet yoludur. buyurmaktadir ki sirk, zulüm gibidir; pratik aklin ziddinadir ve kötüdür; yani sadece teorik aklin ziddina oldugu icin reddedilmis ve yerilmis degil. gerci kuran sirkten delilsiz bir mesele olarak bahsetmektedir. dolayisiyla sirk asla isbat dilemz bir seydir. onu iddia eden, onu savunan, hicbir zaman ona delil getiremez.

"Allah'la beraber varligina hic bir delil olmadigi halde baska ilah (oldugunu) iddia edenin hesabi Rabbi katindadir" (müminun 117)

yani sirk, batil ve delille isbatlanmamis bir durumdu. fakat lokman hekim, egitim ve ögretimde pratik akil ve pratik hikmet yoluyla sirki reddetme ve olumsuzlama meselesini isbat etmetedr. zulmün cirkinligi (kubh), adaletin güzelligi (hüsn), teorik akil ve düsünceye bagli degil, tersine zikir yoluna baglidir. cünkü düsünce yolunda adaleteegilim ve zulümden kacis hususuna yer yoktur. düsüncenin zulmün cirkinlini ve adaletin güzelligini idrak etmesi mümkündür. fakat adalete egilimgösteren ve zulümden kacan, amel ve kalb kanadidir, akil ve düsünce kanali degil.

[gulistan_2]

Ynt: Egitim ve ögretimde Lokman Hekim'in uygulamalari

izahlardan konunun böyece anlasilmis oldugu kanisindayim:

kkurni kerim, bir kimse gönül yolunda güclü olursa, gönül yolunun gücünden akil yolunun zayifligini telafi etmesi icin bu yollari birbirine baglamaktadir.

ayni sekilde bir kimse, akil ve düsünce yolu daha güclü is, akil gücünün isigind gönül kanalinin zaafiyetini telafi etsin diye kuran bu yollari uzlastirmaktdir. cünkü herkes, secis oldugu yola uygundur. bu cihetle insanlardan bir sinifin diger sinifa mukaddem oldugu veya bir sinifin, diger siniftan daha cok yararlandigi söylenemez